ABD Hazine Bakanlığı, Ukrayna ile “Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu” kurulmasını içeren bir anlaşma imzalandığını duyurdu. 30 Nisan’da yürürlüğe giren anlaşma, Ukrayna’nın stratejik madenlerine yatırım yapılmasını ve elde edilen gelirle ülkenin yeniden inşasını öngörüyor.
Anlaşma kapsamında lityum, grafit, titanyum, nadir toprak elementleri ve uranyum gibi kritik minerallerin işlenmesi için ortak fon kurulacak. Ukrayna, kaynakların mülkiyetini koruyacak; gelirlerin ilk 10 yılı yeniden yapılanmaya aktarılacak.
Ukrayna’nın 2,5 milyar yıllık jeolojik yapısı sayesinde dünya çapında önemli madenlere sahip olduğu biliniyor. AB’nin kritik saydığı 34 mineralin 22’si Ukrayna’da bulunuyor.
Trump döneminde de gündeme gelen madenlere erişim talebi, Ukrayna’nın Avrupa Birliği hedefi nedeniyle uzun süre temkinli yaklaşıldı. Ancak taraflar sonunda mutabakata vardı.
Kiev’in Donetsk ve Kirovograd bölgelerinde büyük lityum rezervleri, Nikopol’de ise 2,4 milyar tonluk manganez cevheri bulunuyor. ABD’nin bu adımı, Çin’e olan bağımlılığını azaltma ve enerji dönüşümüne liderlik etme stratejisinin parçası olarak görülüyor.
Ukrayna, bu anlaşmayla savaş sonrası ekonomik toparlanma sürecini hızlandırmayı ve AB ile entegrasyonunu güçlendirmeyi hedefliyor. Ancak doğudaki çatışma bölgeleri, maden faaliyetlerinin uygulanabilirliği açısından hâlâ büyük bir zorluk oluşturuyor.
